Korzystne dla kredytobiorców wyroki Sądu Najwyższego z 11.05.2022

Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych dn. 11 maja 2022 r. wydał wyroki, w których uwzględnił 2 z 15 dotychczas złożonych przez Prokuratora Generalnego skarg nadzwyczajnych, wywiedzionych od nakazów zapłaty, w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Opowiedział się w nich po stronie kredytobiorców, uchylając w całości zaskarżone nakazy zapłaty oraz przekazał obie sprawy wskazanym sądom do ponownego rozpoznania.

Nakaz zapłaty a skargi nadzwyczajne Prokuratora Generalnego

Na skutek powództw banków wniesionych przeciwko kredytobiorcom, w 2016 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku oraz Sąd Okręgowy we Wrocławiu – w dwóch podobnych, lecz niezwiązanych ze sobą bezpośrednio sprawach o zapłatę – w postępowaniu nakazowym wydały nakazy zapłaty, uwzględniające żądania banków. Chodziło o roszczenia banków, które dotyczyły niewywiązania się przez kredytobiorców ze zobowiązań wynikających z zawartych umów kredytowych w walucie obcej, którą był frank szwajcarski.

Ponieważ pozwani kredytobiorcy nie zaskarżyli wydanych nakazów zapłaty, orzeczenia stały się prawomocne i na ich podstawie banki wszczęły postępowania egzekucyjne. Co ważne, wniesienie zarzutów od nakazu zapłaty wiąże się z koniecznością poniesienia niemałych kosztów. Z uwagi na to, że kredytobiorcy nie mieli środków niezbędnych na opłacenie zarzutów, uniemożliwiało im to skuteczną obronę przed roszczeniami banków.

W związku z tym Zastępca Prokuratora Generalnego wniósł skargi nadzwyczajne od prawomocnych nakazów zapłaty, zarzucając naruszenie zasad, wolności oraz praw człowieka i obywatela, które określone są w Konstytucji RP, w tym:

• - zasady sprawiedliwości społecznej,

• - zasady równości wobec prawa,

• - zasady ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi,

• - prawa do rzetelnej procedury sądowej,

• rażące naruszenie prawa procesowego.

Sąd Najwyższy wydaje wyrok korzystny dla kredytobiorców

Sąd Najwyższy przychylił się do twierdzeń przedstawionych w skargach nadzwyczajnych złożonych przez Zastępcę Prokuratora Generalnego. Przyznał, że wydane nakazy zapłaty naruszają prawo. Przy czym warto dodać, że przyczyną uchylenia zaskarżonych nakazów zapłaty nie jest stwierdzenie abuzywności zawartych w nich postanowień umownych, lecz brak ich zbadania w toku postępowania nakazowego. W ocenie Sądu Najwyższego z badanych uzasadnień zaskarżonych nakazów zapłaty nie wynikało, by sądy przed ich wydaniem zbadały ważność postanowień zawartych w umowach kredytowych, których stroną byli konsumenci. Ponadto Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na to, że prawo UE zobowiązuje sądy do przeprowadzania kontroli treści umów zawieranych z konsumentami bez względu na tryb procedowania. Uzasadnia to stwierdzenie, że sąd z urzędu dokonuje takiej kontroli również w postępowaniu nakazowym.

W związku z tym Sąd Najwyższy przyjął, że w toku rozpoznania sprawy w postepowaniu nakazowym sąd powinien sprawdzić, czy postanowienia uzgodnione między stronami nie mają nieuczciwego charakteru, czego konsekwencją jest obowiązek skierowania sprawy do postępowania zwykłego. Sąd Najwyższy dodał również, że zaniechanie przez sąd analizy zapisów umownych przed wydaniem nakazu zapłaty stanowi rażące naruszenie prawa, a w konsekwencji prowadzi do uwzględnienia skargi nadzwyczajnej.

Jeśli nie jesteś pewny swojej sytuacji związanej z zaciągniętym zobowiązaniem, najlepszym wyjściem będzie skorzystanie z prawnej pomocy frankowiczom. Dzięki temu otrzymasz kompleksową pomoc dla zadłużonych i fachowe wsparcie w trudnej sytuacji.